“NOWA MARCHIA – PROWINCJA ZAPOMNIANA – ZIEMIA LUBUSKA – WSPÓLNE KORZENIE” – 97

Wykład Józefa Piątkowskiego: „Kostrzyński dwór książęcy w XVI wieku. Jan z Kostrzyna i Katarzyna Brunszwicka”.

O życiu, działalności i historycznej spuściźnie jednego z najwybitniejszych władców Kostrzyna oraz jego małżonki traktował wykład związanego z miastem regionalisty Józefa Piątkowskiego. Prelekcja zorganizowana 27 listopada br. zgromadziła blisko 70 słuchaczy.

W obszernym, popartym intrygującą prezentacją wystąpieniu gość przedstawił życie rodzinne i dorobek 36 lat rządów margrabiego. Johann von Braudenburg zwany Janem z Kostrzyna (1513-1571) zasłynął jako zręczny organizator i reformator życia społecznego, gospodarczego, finansowego i sądowego na podległym mu od 11 lipca 1535 roku (data śmierci ojca) terytorium Nowej Marchii. W latach 1536-1543 ufortyfikował miasto oraz przebudował kostrzyński zamek w duchu renesansowym. W polityce wewnętrznej kierował się pragmatyzmem. Wprowadzone przez władcę zmiany w systemie fiskalnym (przez wprowadzenie nowych opłat celnych), gospodarczym (inauguracja działalności Urzędu Kamery) i sądowym (rozdział na Nadworny i Kamery) zapewniły państwu samodzielność na arenie międzynarodowej. W historiografii zwany Srogim (zaostrzył uprawnienia policji), Odważnym (za męstwo w wojnie szmalkaldzkiej), Mądrym i Skąpym w latach panowania zaskarbił sobie ogólny szacunek i poważanie miejscowej społeczności.

W życiu prywatnym związany z Katarzyną Brunszwicką (zaręczony w 1529 roku, ślub w 1537 roku) doczekał się dwóch córek: Elżbiety (ur. 1540 r.) i Katarzyny (ur. 1549 r.). Księżna z racji cesji części dóbr przez męża była prawnym administratorem Dębna. Dzięki jej talentowi i zabiegom miasto rozwinęło się gospodarczo (uruchomiono m.in. drukarnię, młyn papierniczy, zainicjował działalność cech garbarski i tkacki). Promowała filantropię (darowizny na rzecz biednych), była też fundatorem aptek w Kostrzynie i Ośnie. Zmarła w 1574 roku, została pochowana u boku męża w kostrzyńskim kościele parafialnym.

Ponad godzinny wykład zwieńczyła dyskusja. W jej trakcie słuchacze wypytywali m.in. o ceremoniał pochówku pary książęcej oraz zamieszczone na grobach inskrypcje. Zarówno te jak i pozostałe poruszone w trakcie polemiki zagadnienia doczekały się stosownego komentarza prelegenta.