“NOWA MARCHIA – PROWINCJA ZAPOMNIANA – WSPÓLNE KORZENIE” – 74

Z historią i zasobami Tajnego Archiwum Państwowego Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturalnego w Berlinie zapoznał 15 czerwca 2010 roku gorzowskich słuchaczy dr Stefan Hartmann. Niemiecki gość chronologicznie zrelacjonował zgromadzonym najważniejsze wydarzenia związane z powstaniem, rozwojem i funkcjonowaniem tejże placówki. Pierwsze wzmianki dotyczące jej powołania odnotowano już z końcem XIII wieku (Karta Stendalska) za kanclerstwa margrabiów brandenburskich. W 1598 roku instytucja doczekała się pierwszego archiwisty, którym został Erazm Langenhain. Z początkiem XIX wieku uprawomocniła się bieżąca nazwa “Tajne Archiwum Państwowe” (wprowadzona przez ministra hr Haugwitza), zaś sama placówka stała się centralnym archiwum dokumentacji wszystkich pruskich urzędów wyższego szczebla. W 1923 roku za premierostwa w Prusach Otto Brauna zasoby archiwum umieszczono w Berlinie – Dahlem, gdzie znajdują się do dziś.

 
Obecnie dokumenty zdeponowane są w następujących wydziałach:
 
I. Stare repozytury 1-69 (w tym dokumentacja Tajnej Rady i innych urzędów brandenbursko – pruskich sprzed 1808 r.); Nowe repozytury od 70 (w tym dokumentacja urzędów centralnych od 1808 roku);
 
II. Dyrektorium Generalne
 
III. Ministerstwo Spraw Zagranicznych
 
IV. Armia Pruska
 
V. Królestwo Westfalskie
 
VI. Archiwa rodowe i spuścizny
 
VII. Dokumenty
 
VIII. Pieczęcie, herby, genealogia
 
IX. Obrazy
 
X. Brandenburgia
 
XI. Zbiory kartograficzne
 
XII. Druki urzędowe
 
XIII. Filmy; źródła zdigitalizowane
 
XIV. Prusy Zachodnie
 
XV. Pomorze Zachodnie
 
XVI. Poznań
 
XVII. Śląsk
 
XVIII. Prowincja Saksońska
 
XIX. Marchia graniczna poznańsko – zachodniopruska
 
XX. Archiwum Historyczne Królewieckie
 
Archiwum Rodowe Hohenzollernów
 
Spotkanie z dr Stefanem Hartmannem zwieńczyła tradycyjna dyskusja.