600. rocznica bitwy pod Grunwaldem 1410 – 2010

Jedna z największych bitew średniowiecza postrzegana przez pryzmat sztuki i archeologicznych wykopalisk. Taką tematykę poruszało spotkanie skierowane do młodzieży szkolnej, zorganizowane w ramach obchodów 600. rocznicy bitwy pod Grunwaldem w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej. 9 czerwca 2010 roku gorzowscy uczniowie wysłuchali dwóch wykładów: dr Anny Ziemlewskiej – "Legenda Grunwaldu w tekście i obrazie" oraz dr. Adama Chęcia – "Bitwa grunwaldzka oczyma archeologa".

Zwycięskie starcie Polaków, Litwinów i Rusinów z wojskami Zakonu Krzyżackiego stanowiło na przestrzeni dziejów natchnienie i inspirację dla wielu twórców, zwłaszcza w okresie porozbiorowym. Bazując na zapiskach poczynionych w "Kronice" Jana Długosza oraz historycznych przekazach mistrzowie pióra i pędzla przenieśli własną interpretację bitwy na papier i płótno. Powstały dzieła monumentalne, stworzone z rozmachem, artystycznym pietyzmem, trwale wpisujące się w dziedzictwo polskiej kultury narodowej. Najbardziej znanymi i cenionymi utworami literackimi są do dziś "Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza oraz "Zawisza Czarny" Juliusza Słowackiego. Legenda bitwy przeniknęła też do malarstwa, stając się motywem przewodnim batalistycznych obrazów Jana Matejki czy Tadeusza Popiela i Zygmunta Rozwadowskiego ("Bitwa pod Grunwaldem"), a także Wojciecha Kossaka ("Grunwald").  
Prelekcja dr. Adama Chęcia skupiła się wokół prezentacji znalezisk archeologicznych. Polskie badania zainicjowane na polach Grunwaldu w 1958 roku przyniosły dotychczas wymierne, aczkolwiek nie w pełni zadowalające wyniki. Wydobyte z wykopalisk eksponaty (groty, oszczepy, kamienne kule armatnie, elementy zbroi itp.) stanowią obecnie atrakcję wielu lokalnych, bezpośrednio związanych z bitwą plenerowych pikników historycznych. Jak dotąd nie zlokalizowano jednak miejsc pochówku (mimo, że kroniki wspominają o ich istnieniu) szczególnie zasłużonych rycerzy polskich i krzyżackich. Prace archeologów przy wykorzystaniu najnowszych dostępnych technologii (w tym zdjęć lotniczych) mają być nadal sukcesywnie kontynuowane.  
Niezwykle udane spotkanie toruńskich historyków z młodzieżą zamknął panel dyskusyjny.