Promocja książki dr Christy Kouschil

O procesie zasiedlania terenów nadnoteckich i nadwarciańskich opowiedziała zgromadzonym w dn. 19 kwietnia 2013 roku słuchaczom dr Christa Kouschil. Niemiecka historyk, badaczka XVIII wiecznych dziejów Prus odwiedziła Gorzów w ramach promocji autorskiej książki: Landesausbau in der Neumark unter Friedrich II (Kolonizacja Nowej Marchii w czasach Fryderyka II).

Prelegentka szczegółowo przybliżyła strukturę publikacji omawiając tym samym historię osadnictwa przeprowadzoną w latach 1763-1767 (w przypadku tzw. Łęgów nad Notecią) oraz 1767-1775 (dotyczącą tzw. Łęgów Nadwarciańskich). W toku wypowiedzi nakreślony został proces adaptacji tych terenów pod przyszłe zasiedlenie, omówione zostały główne postacie odpowiedzialne za realizację zleconych przez króla Fryderyka II prac.

Głównym wykonawcą polityki regulacyjnej i melioracyjnej związanej z obszarem Noteci i Warty był Franz Balthasar Schönberg von Brenckenhoff. Jemu oraz podległym mu współpracownikom (w osobach inspektora Hahna oraz Radcy Wojen i Domen Schartowa) udało się obwałować linie obu rzek, przeprowadzić gruntowne osuszanie terenów oraz zrealizować udaną akcję osiedleńczą. Na wydartych Noteci i Warcie ziemiach zamieszkali tzw. olędrzy (grupa chłopów sprowadzonych z Niderlandów) jak również mieszkańcy przeniesieni z Saksonii i Turyngii. Ich działalność w połączeniu z nadanymi przez króla pruskiego przywilejami przyczyniły się do szybkiego zagospodarowania pozyskanych obszarów.

Dr Christa Kouschil wyraziła wdzięczność za przeprowadzone przez Brenckenhoffa prace. Dzięki dokonanemu procesowi melioracji zachowanie obu rzek stało się bardziej „przewidywalne”, umożliwiło również założenie wielu kolonii (autorka omówiła m.in. powstanie obecnych wsi: Pyrzyna, Jenin, Krzeszyce, Studzienko, Jeniniec, Chmielin, Krzemów, Łukomin, Głożyna, Dzierżążna, Głuchowo, Włostów, Przemysław i Kłopotowo).

Niezwykle udane spotkanie z czytelnikami zamknęła ponad godzinna dyskusja. Prelegentka chętnie odpowiadała na liczne pytania z sali oraz polemizowała z miejscowymi regionalistami m.in. Zbigniewem Czarnuchem, Jerzym Sygneckim i Zbigniewem Milerem w kwestii odmiennego postrzegania problematyki osadnictwa przez stronę niemiecką i polską.

Przed i po prelekcji zainteresowani poruszaną na spotkaniu tematyką mogli nabyć rzeczoną publikację opatrzoną stosowną dedykacją i podpisem autorki.