Konferencja naukowa „Wędrówki Theodora Fontane po Marchii Brandenburskiej”

Konferencja naukowa „Wędrówki Theodora Fontane po Marchii Brandenburskiej” w ramach projektu współfinansowanego przez Fundacje Współpracy Polsko-Niemieckiej odbyła się 12 czerwca 2019 roku w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Z. Herberta w Gorzowie Wielkopolskim.

Dwusetlecie urodzin Theodora Fontane przypadające na bieżący rok jest celebrowane przede wszystkim w Niemczech. Obchody ustanowionego Roku Theodora Fontane mają tam swój wymiar popularyzatorski, artystyczny i naukowy. W dniu 12 czerwca maja 2019 r. Gorzów również stał się stał się centrum fontanologii, gdzie spotkało się kilku naukowców i czytelników poety, zafascynowanych nim i popularyzujących go publicystów i badających jego dzieło.
Wymiar tego spotkania przyjął ramy konferencji „Wędrówki Theodora Fontane po Marchii Brandenburskiej”, zorganizowanej przez Dział Zbiorów Regionalnych. Pośród licznych tego typu imprez, jakie odbywają się w tym roku w Niemczech, Gorzów również zaznaczył się w tym gronie.

Autorytet organizatora zagwarantował obecność podczas obrad badaczy z Polski i Niemiec. Łącznie wygłoszono pięć referatów.
Dr Wieńczysław Niemirowski przedstawił Theodora Fontane w świetle jego korespondencji i publicystyki, prelegent wiele miejsca poświecił analizie zawartych w jego dziele elementów światopoglądowych, dr Barbara Widawska w wystąpieniu na temat epiki T. Fontane kontynuowała myśl poprzednika – w wyniku czego doszło do ciekawej korelacji między referatami. Ciekawe spojrzenie na życie Theodora Fontane przedstawił dr Falko Neininger, prezentując archiwalia Brandenburskiego Głównego Archiwum Krajowego w Poczdamie dotyczące rodziny T. Fontane. Nad możliwymi drogami wycieczek śladami pisarza zastanawiała się Renata Ochwat na podstawie książki pt. „Po tej stronie Odry”, natomiast kontynuując temat dr Krystyna Kamińska opowiedziała o tym jak doszło do powstania tej publikacji. Robert Piotrowski sportretował pisarza na tle kolejnych światów kulturowych, w których przyszło mu żyć, i tych, gdzie jego dzieło doczekało się żywej recepcji.
Sportretowanie osoby tak wszechstronnie twórczej a zarazem wszędobylskiej wymaga zaangażowania możliwie wielu
dyscyplin i perspektyw badawczych. Podczas gorzowskiej konferencji spotkali się głównie literaturoznawcy, historycy, germaniści. Odczytywano dzieła T. Fontane komparatystycznie, strukturalistycznie i poststrukturalistycznie, historycznie i politycznie. Niewątpliwie nie zamyka to listy możliwych metodologii. Niemniej jednak portret Theodora Fontane, jaki wyłonił się z tych różnych spojrzeń, jest wystarczająco wielowymiarowy, by intrygować, inspirować czytelników i badaczy
przez kolejne dziesiątki lat.

Rozmach wydarzenia pozwala mieć nadzieję, że udało się zrealizować cel stawiany przez organizatorów, czyli „na nowo odkryć portret pisarza”, czyli obejmujący zarówno Theodora Fontane jako artystę, jak i jako myśliciela, czy wreszcie – jako człowieka. Różnorodność możliwych perspektyw badawczych wobec dzieła i życia Theodora Fontane niewątpliwie udało się podczas konferencji wydobyć.

Magdalena Matuszewska
Fot. Grażyna Kostkiewicz-Górska