Europejski Festiwal Filmowy

Mniejszości etniczne i narodowe od dawna zamieszkują obszar obecnej Ziemi Lubuskiej. Żydzi, Romowie, Łemkowie czy Tatarzy – na stałe wrośli w krajobraz regionu. Nadal jednak pozostają nieznani polskiej społeczności. Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu, w dniu 17 października 2012 r. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wlkp. wraz z Lubuskim Punktem Informacyjnym EUROPE DIRECT Gorzów zorganizowała już po raz drugi festiwal filmowy pt. „Baza tożsamości regionalnej”.
Festiwal otworzył dyrektor gorzowskiej książnicy Edward Jaworski. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że wielu Polaków wciąż traktuje mniejszości jako kogoś „obcego”. Dlatego warto – powiedział szef WiMBP – organizować takie festiwale jak „Baza tożsamości regionalnej”, dzięki której w przystępny sposób można dowiedzieć się czegoś nowego o swoich sąsiadach. Jak podkreślił Edward Jaworski, zadanie budowania mostów pomiędzy Polakami a mniejszościami narodowymi i etnicznymi spoczywa przede wszystkim na młodzieży, która wkrótce będzie wchodzić w dorosłe życie.

Następnie głos zabrał Jarosław Palicki, kierownik delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Gorzowie Wlkp. Mówiąc o trudnych i często bolesnych losach Żydów w Polsce, wprowadził uczestników w tematykę pierwszego filmu, którym był fabularyzowany dokument pt. „Historia Kowalskich”. Film opisuje historię polskiej rodziny, której za ukrywanie Żydów przyszło zapłacić najwyższą cenę. „Historia Kowalskich” przypomina ponadto, że Polska była jedynym krajem w okupowanej przez Niemcy Europie, gdzie pomaganie Żydom było karane śmiercią. Taki też los spotkał tytułowych Kowalskich, których rodzina została spalona żywcem.

Na drugi blok filmów złożyły się dokumenty poświęcone gorzowskiej poetce cygańskiej Papuszy (Bronisławie Wajs) oraz Łemkom. Słowa wprowadzenia wygłosili dr Piotr Krzyżanowski z PWSZ Gorzów oraz dr Mirosław Pecuch z Muzeum im. Jana Dekerta w Gorzowie Wlkp. Z apelem o poszanowanie odmiennych kultur i tradycji zwróciła się do zgromadzonych Pani Lidia Świątkowska – przewodnicząca gorzowskiego Koła Zjednoczenia Łemków.

Ostatni, trzeci blok, to film pt. „Tatarskie ślady”, opisujący kilkusetletnie dzieje Tatarów w Polsce. Prelekcję przed filmem wygłosiła Grażyna Kostkiewicz-Górka – kierownik Działu Zbiorów Regionalnych WiMBP w Gorzowie Wlkp.

„Filmowa baza tożsamości regionalnej” cieszyła się olbrzymim zainteresowaniem gorzowian. Do gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta przybyło ponad 300 osób, w tym młodzież z uczelni wyższych i szkół średnich.