03.09.2015

Cenna kolekcja przedwojennych pocztówek wzbogaciła zbiory witnickiej biblioteki

Miejska Biblioteka Publiczna w Witnicy otrzymała w darze kilkaset pocztówek przedstawiających tereny obecnego Miasta i Gminy Witnica. Kolekcja należała do Towarzystwa Przyjaciół Witnicy. Przez kilkadziesiąt lat zgromadził ją wieloletni prezes organizacji, historyk-regionalista Zbigniew Czarnuch. Samych pocztówek przedstawiających gminę w czasach niemieckich jest 302. Najstarsze są barwne litografie z końca XIX wieku, pokazujące najbardziej reprezentacyjne obiekty w mieście.
W okresie międzywojennym wydanie czarno-białej pocztówki nie mogło być zbyt drogie, skoro mogli sobie na to pozwolić zwyczajni ludzie. Pojawiły się wtedy widoki niepozornych obiektów. Swój domek uwiecznił m. in. mistrz krawiecki Karl Schulz, mieszkaniec wsi Scharnhorst (od 1935 r. w granicach Witnicy).
Część widokówek jest ciekawa przez to, że przedstawia obiekty już nieistniejące. Należą do nich budynki spalone w 1945 roku przez maruderów Armii Czerwonej, m.in. ratusz, hotel Vietzer Hof i dwór Radorf.
Tak bogaty zbiór jest dużym wyzwaniem dla bibliotekarzy. Pocztówki zostały wprowadzone do inwentarza. Miasto Witnica zostało podzielone na cztery części, z których każda otrzymała własną sygnaturę. Osobne sygnatury nadaliśmy podwitnickim wsiom. Pocztówki zostały  opracowane – niestety, na razie w pliku tekstowym, ponieważ system MAK+ nie posiada jeszcze sekcji ikonografii.
Na bazie kolekcji powstały dwie wystawy reprodukcji, eksponowanych w oknach w biblioteki (w Galerii Okiennej). Pierwsza była poświęcona witnickiej osi wschód-zachód (ul. Gorzowska i Rutkowskiego, druga rzekom i jeziorom w gminie Witnica. Na łamach lokalnego tygodnika „Kurier Zachodni” ukazały się dotąd trzy całostronicowe materiały poświęcone witnickim pocztówkom. Obecnie przygotowujemy się do prezentacji całej kolekcji w Internecie w postaci galerii on-line.
Nad witnickimi wodami – wystawa w Galerii Okiennej
Miejska Biblioteka Publiczna w Witnicy zaprasza do Galerii Okiennej na wystawę „Witnica na starej pocztowce – rzeki i jeziora”. Zawiera ona reprodukcje 36 starych pocztówek i fotografii z kolekcji Towarzystwa Przyjaciół Witnicy, która w tym roku została przekazana bibliotece. Ekspozycja poświęcona jest związkom miasta i okolicy z wodą. A były one bardzo bliskie. Nad Jeziorem Wielkim działała gospoda na świeżym powietrzu. Na wypływającej z niego rzece Witnie pracowało kilka młynów. Na jej zalewie istniało kąpielisko. W latach 30. XX wieku jeziorko Rak zostało wykorzystane przez wojsko jako poligon. Saperzy wybudowali na nim piękny, nikomu niepotrzebny drewniany most, który pokazano na jednej z pocztówek.
Stare karty pocztowe pokazują też przeprawy przez Wartę. Prom w Kłopotowie pływa do dziś, prom w Świerkocinie w 1929 roku został zastąpiony mostem. Miał 684 metry długości (w tym 140 metrów nad wodą), co czyniło go najdłuższym mostem drogowym w Niemczech. W okresie międzywojennym był bardzo często fotografowany.
Galeria Okienna to ekspozycja dziewięciu plansz umieszczonych w oknach biblioteki. „Wodna” wystawa jest drugą prezentacją kart pocztowych. Poprzednia nosiła tytuł „Witnica na starych pocztówkach – oś wschód zachód” i opowiadała o głównej arterii komunikacyjnej miasta.

Władysław Wróblewski – MBP w Witnicy

Materiał nadesłany 2.09.2015 r. przez MBP w Witnicy
Oprac. W. Żurawski