BUCHHOLZ Fritz

Urodził się 16.09.1894 r. w Landsbergu, zmarł 21.06.1945 r. w Woldenbergu (Dobiegniew). Syn nauczyciela historii w landsberskich szkołach podstawowych i uczeń prof. Eugena Höhnemanna z landsberskiego gimnazjum. Po maturze (1914) zdecydował się na studia prawnicze w Uniwersytecie Berlińskim. Jednak pasja, jaką zaraził się jako gimnazjalista w stronach rodzinnych, powiodła go na wykłady sław brandenburskiej historii regionalnej: prof. Kossiny, Hoppego, Götze, Unverzagta, Kieckebuscha, a z drugiej strony w wakacje w ślady „warciańskiego Schliemanna” pastora Felixa Hobusa z Deszczna. Po zdaniu egzaminów referendariusza sądów kameralnych i powrocie do rodzinnego miasta zatrudniony został w ratuszu.  
Wielkim promotorem jego osoby stał się nadburmistrz Otto Gerloff, powierzając mu w 1925 r. bezpański dotąd dział historii i promocji miasta. Do 1929 r. pełnił funkcję asystenta naukowego nadburmistrza z zadaniem sporządzania raportów, opracowań, wydawnictw, opieki nad biblioteką, archiwum, reklamą miasta, ochroną zabytków, członkostwa w organizacjach turystycznych itd. Następnie obdarzono go tytułem Archiwisty Miejskiego, od początku 1936 r. ze statusem korpusu urzędniczego. Ożywienie w Landsbergu lat dwudziestych i trzydziestych XX w. prac nad archeologią, historią i opracowaniem miejscowych tradycji, a nade wszystko usystematyzowaniem archiwum, biblioteki – to dzieło głównie Fritza Buchholza. Jednak największe spełnienie dało mu przeniesienie z piwnicy Liceum Żeńskiego (ul. 30 Stycznia) Muzeum Miejskiego do sal ratuszowych (ul. Sikorskiego 1-2, nieistniejące) oraz otwarcie tam w 1931 r. profesjonalnej wystawy ułożonej chronologicznie i tematycznie w dziewięciu salach. Za jego wsparciem w 1939 r. odkupiono od żydowskiej rodziny Lubarsch przyrynkowy dom towarowy (Stary Rynek 6, nieistniejący), który rozpoczęto przebudowywać na potrzeby Muzeum Regionalnego (miasta i powiatu). Dzieło to nie zostało ukończone, a Buchholz został w marcu 1941 r. przeniesiony służbowo do Katowic. Mimo odległości starał się utrzymać wpływ na swą schedę w instytucjach ratuszowych. Na Śląsku został przez Armię Czerwoną wzięty do niewoli. W mundurze członka pospolitego ruszenia, przetransportowany zrządzeniem losu do obozu jenieckiego w Landsbergu, dokąd schroniła się wcześniej jego rodzina. Mimo nawiązania z nią kontaktu, nie udało mu się już wyjść żywym z obozu.  
Zmarł w lazarecie obozowym w Dobiegniewie, o czym bliscy dowiedzieli się dopiero w grudniu 1946 r.  
W lutym 1945 r. muzeum wraz ze zbiorami spłonęło, zaś archiwum zostało w przeważającej części uratowane przez polskich archiwistów. W bibliotekach o pracowitości Fritza Buchholza zaświadczają do dziś redagowane przez niego: przewodnik po mieście z 1927 r., drukowane sprawozdania magistratu (w tym okazałe za lata 1914-24), wzmianki o mieście w ówczesnych wydawnictwach (np. Deutsches Städtebuch, inwentarzu zabytków miasta i powiatu z 1937 r.), artykuły w periodykach (np. „Heimatkalender” Soldin, Friedeberg, Königsberg, Oststernberg), opisy odkryć archeologicznych czy muzealnych nowości, itd. Jego postawa, kreatywność i pracowitość mogą być przykładem do dziś.